Boryszew (Sochaczew)

---

Historia

Pierwsze dowody osadnictwa w Boryszewie datuje się na I i II wiek, a ich potwierdzeniem są monety rzymskie odnalezione podczas badań archeologicznych. Dynamiczny rozwój tej miejscowości miał miejsce na początku XX wieku, kiedy to otwarto dworzec kolei Warszawsko-Kaliskiej w 1903 roku, co znacząco wpłynęło na migrację ludności i napływ inwestycji.

W 1911 roku, 19 grudnia w Brukseli, powstała Belgijska Spółka Akcyjna, która uzyskała kapitał zakładowy w wysokości 5 milionów franków belgijskich. To wydarzenie przyczyniło się do powstania w Boryszewie fabryki sztucznego jedwabiu, która otworzyła swoje podwoje 2 grudnia 1913 roku i zatrudniała około 600 pracowników. Po zakończeniu I wojny światowej, fabryka skoncentrowała swoją działalność na produkcji prochu karabinowego, a w latach 30. jej flagowym produktem stały się cementy dentystyczne marki „Borygo”, których wytwarzanie trwało aż do lat 50.

Z dniem 1 października 1929 roku nastąpiło przyłączenie Boryszewa do Sochaczewa, co doprowadziło do zwiększenia liczby mieszkańców miasta o 1916 osób. Niestety, historia ta nie jest wolna od tragicznych wydarzeń. 22 września 1939 roku miała miejsce masakra polskich jeńców wojennych, dokonana przez żołnierzy niemieckiego Wehrmachtu. Ofiarą tego zbrodniczego czynu padło 50 żołnierzy Batalionu Obrony Narodowej z Bydgoszczy. Ekshumacja szczątków ofiar tej tragedii, przeprowadzona 8 listopada 1940 roku, została zorganizowana dzięki staraniom PCK, a zidentyfikowano wówczas 20 zwłok, które następnie przeniesiono na cmentarz w Kozłowie Biskupim.

Wczesny okres 1940 roku to czas, kiedy na terenie fabryki w Boryszewie utworzono cywilny oboz dla Polaków, w którym przetrzymywano przeciętnie około 400 osób. Od roku 1941 obozem tym zaczęto zarządzać w sposób, który miał na celu wyniszczanie jeńców radzieckich, poprzez głód oraz choroby. Obozy te zostały zlikwidowane na przełomie 1942 i 1943 roku.

Po wojnie, w styczniu 1945 roku, rozpoczęła się odbudowa fabryki. Wznowiono produkcję cementów dentystycznych oraz środków farmaceutycznych, a zamiast prochu zaczęto wytwarzać eter do narkozy, alkohol amylowy oraz olejki kosmetyczne. 24 października 1947 roku, zakład został przejęty przez Centralny Zarząd Przemysłu Chemicznego. Po licznych przeobrażeniach, w 1992 roku przedsiębiorstwo zostało sprywatyzowane i obecnie jest własnością spółki Boryszew SA, która jest notowana na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.

W połowie lat 80. XX wieku rozpoczęto budowę nowego kościoła parafialnego, zaprojektowanego przez architekta dr. Grzegorza Figiela, którego forma nawiązuje do rotundy. Boryszew wciąż pozostaje ważnym punktem na mapie regionu, łącząc bogatą historię z nowoczesnymi osiągnięciami przemysłowymi.

Kultura i rekreacja

W niegdyś pełnym życia Zakładowym Domu Kultury, zlokalizowanym przy ul. 15 Sierpnia 83, funkcjonuje filia Sochaczewskiego Centrum Kultury. To miejsce tętni życiem artystycznym, gdzie regularnie działają zespoły taneczne oraz muzyczne, a także mają miejsce różnorodne spektakle teatralne.

W dzielnicy Boryszew możemy zauważyć obecność zalewu, który powstał w wyniku zalania wyrobiska górniczego po intensywnej eksploatacji gliny, prowadzonej przez sąsiednią cegielnię. Od roku 1982, zarządzanie tym akwenem spoczywa w rękach Polskiego Związku Wędkarskiego. Dookoła zalewu urządzono obecnie tereny rekreacyjne, które stanowią idealne miejsce do wypoczynku dla mieszkańców.

---

Oceń: Boryszew (Sochaczew)

---