Julian Jednaszewski to postać, która zapisała się w historii Polski. Urodził się 10 stycznia 1899 roku w Sochaczewie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata. Jako żołnierz Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej brał aktyw udział w działaniach wojennych, w tym uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, w której wykazał się nieprzeciętną odwagą oraz determinacją.
W późniejszych latach, Julian się zaangażował w działania Związku Walki Zbrojnej w Wilnie, co było dowodem na jego nieustępliwe zaangażowanie w walkę o wolność i niepodległość Polski. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie, gdyż został ofiarą zbrodni w Ponarach, gdzie życie stracił 5 maja 1942 roku.
Życie Juliana Jednaszewskiego jest przykładem heroizmu i poświęcenia dla ojczyzny, co czyni go postacią godną pamięci w historii Polski.
Życiorys
Julian Jednaszewski to postać, która zasługuje na szczegółowe przybliżenie. Był synem Andrzeja, co wprowadza nas w kontekst jego rodzinnego pochodzenia. W młodości, w Sochaczewie, ukończył szkołę powszechną, co stanowiło fundament jego przyszłego wykształcenia. W roku 1913 jego rodzina przeprowadziła się do Warszawy, gdzie w 1918 roku Julian zakończył edukację w mechanicznej szkole zawodowej.
Wkrótce po ukończeniu nauki, wstąpił do wojska i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako żołnierz 5 pułku piechoty Legionów. Po wojnie został skierowany do Wilna, gdzie związał się z armią, służąc jako zawodowy podoficer z stopniem plutonowego. W roku 1937, z przyczyn zdrowotnych, przeszedł na emeryturę wojskową.
Jednak z chwilą wybuchu II wojny światowej, Julian został ponownie powołany do wojska, uczestnicząc w kampanii wrześniowej. W okresie okupacji, w Wilnie, przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, gdzie zajmował się opieką nad młodzieżą wileńską z konspiracyjnego Związku Wolnych Polaków, przygotowując ją do przyszłej służby wojskowej.
W obliczu sytuacji w mieście po wkroczeniu wojska niemieckiego latem 1941 r., administracja litewska zaczęła dominować. 11 września 1941 roku Julian Jednaszewski został aresztowany przez Saugumę, litewską policję bezpieczeństwa, która działała w imieniu Niemców. Pierwsze sześć tygodni spędził w areszcie przy ul. Ofiarnej, a następnie trafił do więzienia na Łukiszkach, gdzie był brutalnie torturowany, ale nie wydał swoich towarzyszy z konspiracji.
W zimie 1941/1942 roku, w wyniku poważnego pogorszenia stanu zdrowia, trafił do szpitala więziennego, skąd udało mu się wysłać do rodziny grypsy z informacjami o działaniach, które należy podjąć w jego sprawie. Niestety, okazały się one bezowocne.
5 maja 1942 roku, Julian Jednaszewski został rozstrzelany w egzekucji zbiorowej w Ponarach pod Wilnem, razem z wielką grupą polskiej młodzieży. Zbrodni dokonano przez litewski oddział Ypatingasis būrys, zwany w Wilnie „strzelcami ponarskimi”. Pamięć o nim utrwalona została na tablicy pamiątkowej w polskiej kwaterze Memoriału w Ponarach, a jego symboliczny grób znajduje się w Koszalinie, obok grobu jego żony, Jadwigi.
Życie osobiste
Julian Jednaszewski w 1924 roku ożenił się z Jadwigą Stankiewicz, która pochodziła z Wilna i była córką Wincentego. Z tego małżeństwa przyszło na świat czworo dzieci: Halinę Jenta (1925-2010), Zofię Pawłowicz (ur. 1927), Janusza (ur. 1929-2016) oraz Tadeusza (1932-2012).
Niestety, dzieci Juliana straciły rodziców w młodym wieku. W dzisiejszych czasach kontynuują dziedzictwo ojca i angażują się w działalność Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska”, a także podejmują działania mające na celu upamiętnienie ofiar masowych zbrodni.
Ordery i odznaczenia
Julian Jednaszewski był uhonorowany licznymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jego zasługi i poświęcenie dla kraju. Wśród nich znajdują się:
- medal pamiątkowy za wojnę 1918–1921,
- medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości.
Przypisy
- Monika Tomkiewicz, Zbrodnia w Ponarach 1941–1944, IPN 2008 r., ISBN 83-60464-91-X, ISBN 978-83-60464-91-5.
- Zofia Pawłowicz, Losy Juliana Jednaszewskiego – Ofiary Zbrodni Ponarskiej i jego rodziny. [dostęp 17.01.2016 r.] [zarchiwizowane z tego adresu 31.01.2016 r.]
- Helena Pasierbska, Wileńskie Ponary, Warszawa 1996 r., ISBN 83-906451-0-6, s. 145.
- a b Piotr W. Kochański, Julian Jednaszewski, Ogrody wspomnień.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mikołaj Troicki | Andrzej Andrzejewski (pilot)Oceń: Julian Jednaszewski